“MUTLULUKTA AKIŞ” Meserret Sokak Kentsel Tasarım ve Sokak Düzeni Önerisi
T.C. MERKEZEFENDİ BELEDİYESİ MESERRET SOKAK YAŞAM KÜLTÜRÜ ULUSAL MİMARİ FİKİR YARIŞMASI
KATILIMCI PROJE
RUMUZ: B98753
26 Haziran 2020
26 Haziran 2020
Projeyi Hazırlayanlar: Derya Tekin, Egenur Bakkal, Gupse Demirağ, Hanna Balık, Hatice Nur Gümüş.
PROJE RAPORU
1. GİRİŞ
Meserret Sokak Denizli’nin Merkezefendi ilçesinde bulunan ve potansiyelleri yeterince kullanılmayan bir sokaktır. Zemindeki tarihi su tasarımıyla akıllara gelen sokak, çevresindeki caddeler için bir geçiş noktası oluşturmaktadır. “Mutlulukta Akış” proje ismi, “meserret”in mutluluk anlamına gelmesinden esinlenilmiştir. Akış kavramı ise hem suyun akışı hem de oradaki hayatın ve zamanın akışı ile vurgulanmıştır.
2. AMAÇ
Meserret Sokak’ın bir sirkülasyon alanı olmaktan çıkıp, farklı yaş ve sosyal grupların bulunduğu, kentsel yaşam alanı haline getirmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda alanın kültürel ve tarihi potansiyelleri göz önünde bulundurulmuştur.
3. YÖNTEM
İlk etapta, alanı tanımak için çevresiyle beraber üst ölçekli bir analiz ve daha sonra sokak ölçeğinde araç ve yaya yolları, arazi kullanım, görünürlük, alan referansları analizleri yapılmıştır. Akış kavramının çıkış noktası olan zemindeki tarihi su tasarımı korunarak, alanı ilgi çekici hale getirecek renkler ile duygular ifade edilmeye çalışılmıştır. Odak noktası su olan ve suyun formülünden gelen altıgen figürler ile tasarımda bütünlük sağlamak istenmiştir
Meserret Sokak Denizli’nin Merkezefendi ilçesinde bulunan ve potansiyelleri yeterince kullanılmayan bir sokaktır. Zemindeki tarihi su tasarımıyla akıllara gelen sokak, çevresindeki caddeler için bir geçiş noktası oluşturmaktadır. “Mutlulukta Akış” proje ismi, “meserret”in mutluluk anlamına gelmesinden esinlenilmiştir. Akış kavramı ise hem suyun akışı hem de oradaki hayatın ve zamanın akışı ile vurgulanmıştır.
2. AMAÇ
Meserret Sokak’ın bir sirkülasyon alanı olmaktan çıkıp, farklı yaş ve sosyal grupların bulunduğu, kentsel yaşam alanı haline getirmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda alanın kültürel ve tarihi potansiyelleri göz önünde bulundurulmuştur.
3. YÖNTEM
İlk etapta, alanı tanımak için çevresiyle beraber üst ölçekli bir analiz ve daha sonra sokak ölçeğinde araç ve yaya yolları, arazi kullanım, görünürlük, alan referansları analizleri yapılmıştır. Akış kavramının çıkış noktası olan zemindeki tarihi su tasarımı korunarak, alanı ilgi çekici hale getirecek renkler ile duygular ifade edilmeye çalışılmıştır. Odak noktası su olan ve suyun formülünden gelen altıgen figürler ile tasarımda bütünlük sağlamak istenmiştir
4. ANALİZLER
4.1. Çevresel İlişkiler
Proje alanı Denizli’nin önemli 3 ana kentsel arteri olan Çaybaşı Caddesi, Lise Caddesi ve Gazi Mustafa Kemal Bulvarı arasında yer almaktadır. Alanın çevresindeki okul, dershane, ofisler, halk eğitim merkezi, gençlik merkezi, cami gibi kentsel doluluklar farklı kullanıcı gruplarının bulunduğuna işaret eder. Proje alanındaki Meserret Sokağı ilgi çekici ve aktif bir şekilde kullanılabilir hale getirmek için farklı yaş ve ekonomik grupları bir araya getirmek amaçlanmıştır.
4.2. Araç ve Yaya Yolları
Alan Çaybaşı Caddesi ile Çınar Meydanı arasında bir aks oluşturmasına rağmen, paralelindeki Lise Caddesi kadar potansiyel bir geçiş oluşturmamaktadır. Niteliği servis yolu olan Meserret Sokak’ın Lise Caddesi ile belirli noktalardan bağlantı noktaları bulunmaktadır. Çınar Meydanı’nın yakınında bulunan araç otoparkı bu sokağın kullanıcıları için de bir avantaj oluşturmaktadır.
4.3. Arazi Kullanım
Alanı çevreleyen kentsel doluluklar: üst katlar konut; zemin katlar ticaret, kafe ve kitabevi niteliğindedir. Alanın kuzeyindeki Çınar Meydanı’ndan girişte kafe ve restoran ağırlıklıdır. Alanın güneyine doğru gidildikçe ticaret alanları yoğunlaşmaktadır.
Alanda bulunan tescilli yapılar, Gençlik Merkezi (Merzeci Un Fabrikası), Çatalçeşme Oda Tiyatrosu, Ressam İbrahim Çallı Sanat Evi, Özay Gönlüm Heykeli, Konyalıoğlu Evi, Osman Bey Konağı gibi yapılar kültürel ve sanat alanlarınla zenginlik sağlamaktadır.
4.4. Görünürlük
Görünürlük analizi ile Meserret Sokak’ın hangi açılardan görülebildiği ve sokak için merak uyandırıcı olabilecek noktalar belirlenmiştir.
4.5. Alan Referansları
Proje alanında bulunan çöp kutusu, aydınlatma elemanı, ticari tente kullanımı, oturma birimleri, çeşme ve su elemanları, ticari tabela kullanımı gibi kent mobilyaları ve graffiti sanatı, çocuklar için alan eksikliği, kültürel miras, aktif sokak kullanımı, tasarım için referans oluşturmuştur.
4.1. Çevresel İlişkiler
Proje alanı Denizli’nin önemli 3 ana kentsel arteri olan Çaybaşı Caddesi, Lise Caddesi ve Gazi Mustafa Kemal Bulvarı arasında yer almaktadır. Alanın çevresindeki okul, dershane, ofisler, halk eğitim merkezi, gençlik merkezi, cami gibi kentsel doluluklar farklı kullanıcı gruplarının bulunduğuna işaret eder. Proje alanındaki Meserret Sokağı ilgi çekici ve aktif bir şekilde kullanılabilir hale getirmek için farklı yaş ve ekonomik grupları bir araya getirmek amaçlanmıştır.
4.2. Araç ve Yaya Yolları
Alan Çaybaşı Caddesi ile Çınar Meydanı arasında bir aks oluşturmasına rağmen, paralelindeki Lise Caddesi kadar potansiyel bir geçiş oluşturmamaktadır. Niteliği servis yolu olan Meserret Sokak’ın Lise Caddesi ile belirli noktalardan bağlantı noktaları bulunmaktadır. Çınar Meydanı’nın yakınında bulunan araç otoparkı bu sokağın kullanıcıları için de bir avantaj oluşturmaktadır.
4.3. Arazi Kullanım
Alanı çevreleyen kentsel doluluklar: üst katlar konut; zemin katlar ticaret, kafe ve kitabevi niteliğindedir. Alanın kuzeyindeki Çınar Meydanı’ndan girişte kafe ve restoran ağırlıklıdır. Alanın güneyine doğru gidildikçe ticaret alanları yoğunlaşmaktadır.
Alanda bulunan tescilli yapılar, Gençlik Merkezi (Merzeci Un Fabrikası), Çatalçeşme Oda Tiyatrosu, Ressam İbrahim Çallı Sanat Evi, Özay Gönlüm Heykeli, Konyalıoğlu Evi, Osman Bey Konağı gibi yapılar kültürel ve sanat alanlarınla zenginlik sağlamaktadır.
4.4. Görünürlük
Görünürlük analizi ile Meserret Sokak’ın hangi açılardan görülebildiği ve sokak için merak uyandırıcı olabilecek noktalar belirlenmiştir.
4.5. Alan Referansları
Proje alanında bulunan çöp kutusu, aydınlatma elemanı, ticari tente kullanımı, oturma birimleri, çeşme ve su elemanları, ticari tabela kullanımı gibi kent mobilyaları ve graffiti sanatı, çocuklar için alan eksikliği, kültürel miras, aktif sokak kullanımı, tasarım için referans oluşturmuştur.
5. TASARIM
5.1. Tasarım İlkeleri
5.1.1. Su
Meserret Sokağı’nın zemininde bulunan su tasarımı, proje alanının çağrışım unsudur ve biçimi, tarihi dokusu bozulmadan korunmuştur. Suyun toplandığı noktalarda süs havuzları tasarlanmıştır.
5.1.2. Şekil
Sokağın odağı olan suyun formülünden esinlenerek, altıgen figürlü kent mobilyaları ile sokağın bütünlüğü sağlanmıştır.
5.1.3. Renk
Arapça bir isim olan “meserret” kelimesi mutluluk anlamına gelmektedir. Sokağın isminden ilham alınarak, alanlarda vurgulanmak istenen duygular çeşitli renkler ile belirtilmiştir. Sarı, mutluluk; kırmızı, iştah; mavi, huzur ve sadakat anlamlarına gelmektedir.
5.1.4. Malzeme ve Bitki
Malzeme olarak Denizli’nin tarihi ahşap evlerine ithafen ahşap görünümlü lamine önerilmiştir. Doğayla ahenkli ahşap görünümlü malzemeler ile bitkiler beraber kullanılarak ekolojik uyumluluk sağlanmıştır. Oyun alanlarında sert zemindeki çocuklar için oluşabilecek tehlikelerin önüne geçnek amacıyla kauçuk zemin kullanılmıştır. Bunun yanında kum,çim gibi doğrudan doğanın içinden gelen malzemelere alanda sıkça yer verilmiştir.
5.1.5. Kent Mobilyaları
Alan referanslarında belirtilen çöp kutusu, aydınlatma elemanı, oturma birimi, ticari tente kullanımı, tabela gibi kent mobilyaları tasarımda bütünlük ilkeleri doğrultusunda tek tip tasarlanmıştır.
5.2. Alan Tasarımları
5.2.1. Kafe & Restoran Alanı
Bu alanda, yaya ve kafe sınırlarını birbirinden ayırmak için platformlar kullanılmıştır. Platform desenleri duvarda da devam ettirilmiştir. Kullanılan kırmızı renk ile iştah duygusu belirtilmiştir. Görüntü bütünlüğü sağlamak için tek tip tabela ve oturma alanı önerilmiştir. Altıgen biçimindeki pergola ve sarmaşıklar ile gölge alanlar oluşturulmuştur.
5.2.2. Sanat & Sergi Alanı
Sanat ve sergi alanı sokağın kültürel anlamda zenginleşmesi amacı ile tasarlanmıştır. Sokağın mevcudunda da bulunan graffitiler bu alandaki sağır duvara uygulanarak vurgulanmıştır. Graffitideki horoz figürü Denizli’nin sembolü olarak kullanılmıştır. El sanatları ve çeşitli sanat eserleri sergilenmek üzere sergi alanı tasarlanmıştır. Sanatsal ve kültürel etkinliklere katkı sağlamak için bu sergi alanı taşınabilir niteliktedir. Oturma birimleri ve pergola ile konforlu bir oturma alanı oluşturmuştur. Alanda bulunan kitabevinin yayayla sınırını belirlemek için platformlar kullanılmıştır ve huzurun rengi olan mavi uygulanmıştır. Aynı zamanda taşınabilir stand’da helva ve mesir macunu satışı ile gelenekler sürdürülmek istenmiştir.
5.2.3. Tarihi Alan
Tescilli Osman Bey Konağı’nın bulunduğu bu alanda odak noktası konak olarak belirlenmiştir ve sadakati & huzuru belirten mavi zemin tasarımı ile konağa yönlendirmek istenmiştir. Havuzdaki renkli heykel bütün duyguların birleşimini temsil etmektedir.
5.2.4. Oyun Alanı
Çocuklar için de erişilebilir ve keyifli mekanlar yaratmak tasarımın ana gayelerden biri olmuştur. Bu doğrultuda 3 ayrı tanımlanmış alan bir araya getirilerek her yaş grubundan çocuğun ilgisini çekebilecek oyun alanları oluşturulmuştur. İlk olarak kauçuk zeminle kaplanmış olan altıgen çerçevelerden oluşan karşılama mekanı ile çocukların oyun alanına girişinde esneme tırmanma gibi hareketlerle heyecan yaratacak birimler tasarlanmıştır. Zeminde oluşturulan kot ve malzeme farkılıklarıyla mekanda süpriz etkileri yaratılmıştır. Üç trambolin alanıyla duvarda bulunan renkli desenlere doğru bir yolculuk hedeflenmiştir. Çocuk oyun alanının arka kısmında bulunan zeminden 10 cm aşağıda bulunan kum ile kaplanmış alanda bir sınır oluşturmak amacıyla elastik kumaştan oluşan üçgen alanlar oluşturulmuştur. Sert katı cisimler yerine olabildiğince deforme edilebilen malzemelerle alana esnek bir tasarım yapılmış, çocuklara ait olan alanın çocukların hayal dünyasınca kurgulanması amaçlanmıştır. Üç ana alandan sonuncusu çimle kaplanmış ve çocukların yeşille doğayla teması doğrudan sağlanmıştır. Bu alanda bulunan altıgen birimler gerektiğinde oturma alanı gerektiğinde bir kule oluşturabilecek şekilde birbirinden bağımsız ve hareket ettirilebilir parçalar olarak çocukların eşsiz tasarım yeteneğine bırakılmıştır.
5.2.5. Karşılama Alanı
Bu alan Çaybaşı Caddesi’nden yürüyen birini Meserret Sokak’a çekmek için kurgulanmıştır. Zemin döşemelerindeki mavi altıgenler alanın ilgi odağıdır ve huzurlu bir sokağı temsil etmektedir. Altıgen tasarımlar görüş açısına göre duvarda da devam etmektedir. Yerden ışıklandırmalar ile zemin tasarımı ön plana çıkarılmıştır.
5.1.1. Su
Meserret Sokağı’nın zemininde bulunan su tasarımı, proje alanının çağrışım unsudur ve biçimi, tarihi dokusu bozulmadan korunmuştur. Suyun toplandığı noktalarda süs havuzları tasarlanmıştır.
5.1.2. Şekil
Sokağın odağı olan suyun formülünden esinlenerek, altıgen figürlü kent mobilyaları ile sokağın bütünlüğü sağlanmıştır.
5.1.3. Renk
Arapça bir isim olan “meserret” kelimesi mutluluk anlamına gelmektedir. Sokağın isminden ilham alınarak, alanlarda vurgulanmak istenen duygular çeşitli renkler ile belirtilmiştir. Sarı, mutluluk; kırmızı, iştah; mavi, huzur ve sadakat anlamlarına gelmektedir.
5.1.4. Malzeme ve Bitki
Malzeme olarak Denizli’nin tarihi ahşap evlerine ithafen ahşap görünümlü lamine önerilmiştir. Doğayla ahenkli ahşap görünümlü malzemeler ile bitkiler beraber kullanılarak ekolojik uyumluluk sağlanmıştır. Oyun alanlarında sert zemindeki çocuklar için oluşabilecek tehlikelerin önüne geçnek amacıyla kauçuk zemin kullanılmıştır. Bunun yanında kum,çim gibi doğrudan doğanın içinden gelen malzemelere alanda sıkça yer verilmiştir.
5.1.5. Kent Mobilyaları
Alan referanslarında belirtilen çöp kutusu, aydınlatma elemanı, oturma birimi, ticari tente kullanımı, tabela gibi kent mobilyaları tasarımda bütünlük ilkeleri doğrultusunda tek tip tasarlanmıştır.
5.2. Alan Tasarımları
5.2.1. Kafe & Restoran Alanı
Bu alanda, yaya ve kafe sınırlarını birbirinden ayırmak için platformlar kullanılmıştır. Platform desenleri duvarda da devam ettirilmiştir. Kullanılan kırmızı renk ile iştah duygusu belirtilmiştir. Görüntü bütünlüğü sağlamak için tek tip tabela ve oturma alanı önerilmiştir. Altıgen biçimindeki pergola ve sarmaşıklar ile gölge alanlar oluşturulmuştur.
5.2.2. Sanat & Sergi Alanı
Sanat ve sergi alanı sokağın kültürel anlamda zenginleşmesi amacı ile tasarlanmıştır. Sokağın mevcudunda da bulunan graffitiler bu alandaki sağır duvara uygulanarak vurgulanmıştır. Graffitideki horoz figürü Denizli’nin sembolü olarak kullanılmıştır. El sanatları ve çeşitli sanat eserleri sergilenmek üzere sergi alanı tasarlanmıştır. Sanatsal ve kültürel etkinliklere katkı sağlamak için bu sergi alanı taşınabilir niteliktedir. Oturma birimleri ve pergola ile konforlu bir oturma alanı oluşturmuştur. Alanda bulunan kitabevinin yayayla sınırını belirlemek için platformlar kullanılmıştır ve huzurun rengi olan mavi uygulanmıştır. Aynı zamanda taşınabilir stand’da helva ve mesir macunu satışı ile gelenekler sürdürülmek istenmiştir.
5.2.3. Tarihi Alan
Tescilli Osman Bey Konağı’nın bulunduğu bu alanda odak noktası konak olarak belirlenmiştir ve sadakati & huzuru belirten mavi zemin tasarımı ile konağa yönlendirmek istenmiştir. Havuzdaki renkli heykel bütün duyguların birleşimini temsil etmektedir.
5.2.4. Oyun Alanı
Çocuklar için de erişilebilir ve keyifli mekanlar yaratmak tasarımın ana gayelerden biri olmuştur. Bu doğrultuda 3 ayrı tanımlanmış alan bir araya getirilerek her yaş grubundan çocuğun ilgisini çekebilecek oyun alanları oluşturulmuştur. İlk olarak kauçuk zeminle kaplanmış olan altıgen çerçevelerden oluşan karşılama mekanı ile çocukların oyun alanına girişinde esneme tırmanma gibi hareketlerle heyecan yaratacak birimler tasarlanmıştır. Zeminde oluşturulan kot ve malzeme farkılıklarıyla mekanda süpriz etkileri yaratılmıştır. Üç trambolin alanıyla duvarda bulunan renkli desenlere doğru bir yolculuk hedeflenmiştir. Çocuk oyun alanının arka kısmında bulunan zeminden 10 cm aşağıda bulunan kum ile kaplanmış alanda bir sınır oluşturmak amacıyla elastik kumaştan oluşan üçgen alanlar oluşturulmuştur. Sert katı cisimler yerine olabildiğince deforme edilebilen malzemelerle alana esnek bir tasarım yapılmış, çocuklara ait olan alanın çocukların hayal dünyasınca kurgulanması amaçlanmıştır. Üç ana alandan sonuncusu çimle kaplanmış ve çocukların yeşille doğayla teması doğrudan sağlanmıştır. Bu alanda bulunan altıgen birimler gerektiğinde oturma alanı gerektiğinde bir kule oluşturabilecek şekilde birbirinden bağımsız ve hareket ettirilebilir parçalar olarak çocukların eşsiz tasarım yeteneğine bırakılmıştır.
5.2.5. Karşılama Alanı
Bu alan Çaybaşı Caddesi’nden yürüyen birini Meserret Sokak’a çekmek için kurgulanmıştır. Zemin döşemelerindeki mavi altıgenler alanın ilgi odağıdır ve huzurlu bir sokağı temsil etmektedir. Altıgen tasarımlar görüş açısına göre duvarda da devam etmektedir. Yerden ışıklandırmalar ile zemin tasarımı ön plana çıkarılmıştır.
6. SONUÇ
Meserret Sokak’ı kentsel yaşam alanı haline getirmek adına bütüncül tasarımlarla ince ayrıntılar düşünülmüş ve sokak yaşanılabilir, zaman geçirilebilir bir hale getirilmiştir. Farklı odak noktalarına farklı işlevler yüklenerek her yaşa ve sosyal duruma uygun hale getirilmiştir. Alanın tarihi değerleri korunmuş ve ayrıca özen gösterilmiştir. Alan, belirlenen referanslar doğrultusunda tasarlanmış ve sorunlara çözüm getirilmiştir. Sokağın yalnızca gündüz değil, gece kullanımı için de aydınlatmaya önem gösterilmiştir. Renkler ile betimlenen duygular ilgi çekici hale getirilmiştir. Bütün tasarımda ortak şekil ve materyaller ile bütüncüllük ve akıcılık hedeflenmiştir.
Meserret Sokak’ı kentsel yaşam alanı haline getirmek adına bütüncül tasarımlarla ince ayrıntılar düşünülmüş ve sokak yaşanılabilir, zaman geçirilebilir bir hale getirilmiştir. Farklı odak noktalarına farklı işlevler yüklenerek her yaşa ve sosyal duruma uygun hale getirilmiştir. Alanın tarihi değerleri korunmuş ve ayrıca özen gösterilmiştir. Alan, belirlenen referanslar doğrultusunda tasarlanmış ve sorunlara çözüm getirilmiştir. Sokağın yalnızca gündüz değil, gece kullanımı için de aydınlatmaya önem gösterilmiştir. Renkler ile betimlenen duygular ilgi çekici hale getirilmiştir. Bütün tasarımda ortak şekil ve materyaller ile bütüncüllük ve akıcılık hedeflenmiştir.
Yarışma kurulu, düzenleyiciler ve koordinatörlere ve emeği geçen herkese teşekkür ederiz.
